VLAREM Rubriek 53.3

Wat is een drainering? 

Een drainering is een ondergrondse constructie die zorgt voor het gravitair capteren en afvoeren van grond- of bodemwater (link naar wetgeving ). Mol- of  woeldrainage (dit is zonder de inbreng van buizen), of grachten of sloten zijn volgens deze definitie geen draineringen. 

Is peilgestuurde drainering verplicht?

Via de Grondwatertrein werd een nieuwe voorwaarde ingevoerd voor draineringen die ingedeeld zijn onder de rubriek 53.3.

Hierdoor wordt het verplicht om een drainering, als die wordt aangelegd vanaf 1 juli 2025, of wanneer de ondergrondse constructie volledig vernieuwd wordt vanaf 1 juli 2025, peilgestuurd aan te leggen wanneer deze gelegen is binnen de gebieden die de Vlaamse minister aanduidt. Deze aanduiding houdt rekening met de hellingsgraad, doorlatendheid en grondwateraanvoer. De kaart is het resultaat van  de studie “Opmaak Kaart voor Ontheffing op de Verplichting op peilgestuurde Drainage” (2024, Bodemkundige Dienst van België). De betrokken kaart die deze gebieden aanduidt, werd gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad op 3 juni 2025. 

Via het themaloket “VLAREM Rubriek 53.3 – peilgestuurde drainering” kan u eenvoudig nagaan voor 1 of meerdere gebieden of er een verplichting geldt tot peilgestuurde drainage.
Meer informatie over het gebruik van het loket vindt u in de handleiding.

Buiten deze gebieden is peilsturing op draineringen niet verplicht, maar kan het wel op vrijwillige basis worden toegepast.

Zijn er draineringen die niet ingedeeld zijn in rubriek 53.3?

Een beperkt aantal draineringen zijn niet ingedeeld. Deze kunnen dus zonder aktename of omgevingsvergunning voor rubriek 53.3 geëxploiteerd worden. Het gaat om volgende uitzonderingen:

• draineringen bij particuliere wooneenheden (vb. onder een terras bij één of meergezinswoning), 
• draineringen die worden aangelegd ter naleving van wettelijke verplichtingen voor de exploitatie van inrichtingen,
• draineringen die worden aangelegd voor de exploitatie van openbare wegen (met inbegrip van tunnels) of infrastructuur voor openbaar vervoer (vb. onder een spoorwegberm).

Voor deze geldt niet dat ze verplicht peilgestuurd moeten aangelegd worden, maar vrijwillig kan het natuurlijk altijd zo uitgevoerd worden.

Let op: het aanleggen of wijzigen van een drainering kan ook een stedenbouwkundige handeling zijn, waarvoor ook een melding of omgevingsvergunning nodig is. Hiervoor verwijzen we naar de informatie op www.omgevingsloket.be.

Hoe bepaal je de rubriek van een drainering?

Draineert u een grond? Of bent u van plan een drainering aan te leggen?  
Aan de hand van onderstaand stroomschema kan u nagaan of de drainering gelegen is in een gebied waarbinnen het aanvragen van een omgevingsvergunning voor de drainering nodig is. Buiten deze gebieden volstaat een aktename (als er geen andere vergunningsplichtige activiteiten verbonden aan de drainering), tenzij het een grootschalige drainering voor landbouwdoeleinden is. Voor deze laatste is ook een omgevingsvergunning nodig. 

De indeling van draineringen is gewijzigd op 8/4/2025 en wijzigt opnieuw op 26 september 2027. Elke indeling heeft een eigen stroomschema. 

In de milieuwetgeving wordt een onderscheid gemaakt tussen historische, bestaande en nieuwe draineringen. 

• Een historische drainering is een drainering die is aangelegd voor 1 mei 1999. Bij volledige vernieuwing van de ondergrondse constructie wordt die niet langer als historische drainering beschouwd.
• Een bestaande drainering is een drainering die uiterlijk op 7 oktober 2022 zowel aangelegd is als waarvan akte genomen is. Bij volledige vernieuwing van de ondergrondse constructie wordt die niet langer als bestaande drainering beschouwd.
• Een nieuwe drainering is een drainering die na 7 oktober 2022 aangelegd is.

De gegevens voor het doorlopen van de beslissingsboom kan u opzoeken in de “themaverkenner > rubriek 53.3 draineringen achtergrondkaarten”.   

Let op: het aanleggen of wijzigen van een drainering kan ook een stedenbouwkundige handeling zijn, waarvoor ook een melding of omgevingsvergunning nodig is. Hiervoor verwijzen we naar de informatie op www.omgevingsloket.be.

Wat als mijn drainering door de Grondwatertreinwijzigingen sinds 8 april 2025 vergunningsplichtig geworden is? 

Een toelichting bij de overgangsmaatregelen kan u vinden op de website van departement Omgeving.