Monitoring van de kwaliteit van (gecodeerde) lithologische beschrijvingen in DOV

Lithologische beschrijvingen zijn beschrijvingen van de fysieke eigenschappen van de ondergrond op basis van grondmonsters uit boringen of ontsluitingen. Voor hergebruik van deze beschrijvingen, bv. voor modelleringen zoals G3D of vooronderzoek bij bouwprojecten, is het belangrijk dat deze beschrijvingen voldoende gedetailleerd zijn. Om de kwaliteit van de beschrijvingen te monitoren werd daarom een objectieve score uitgewerkt.

Van alle vrije lithologische beschrijvingen in DOV (> 100.000) is de gemiddelde score 5.4/10. Dit betekent dat de lithologische beschrijvingen in DOV gemiddeld van matige kwaliteit zijn. 43 % van de beschrijvingen heeft een slechte kwaliteit, 24 % een matige kwaliteit, 20 % een goede kwaliteit en 13 % een zeer goede kwaliteit. Er is dus zeker ruimte voor verbetering m.b.t. de kwaliteit van beschrijvingen in DOV. Opgelet, deze score zegt niets over de inhoudelijke correctheid van de beschrijvingen. Bv. indien een interval foutief gekarakteriseerd wordt als ‘leem’ i.p.v. ‘fijn zand’ wordt dit niet opgevangen door deze score.

Kansdichtheidsplot met de verdeling van de scores voor alle vrije lithologische beschrijvingen in DOV, situatie april 2021.

Evaluatie van eDOV beschrijvingen – situatie april 2021

Sinds 2017 worden vergunningsplichtige boringen uitgevoerd door erkende boorbedrijven verplicht aangeleverd aan DOV, inclusief (gecodeerde) lithologische beschrijvingen. Hierdoor werden sinds 2017 een grote hoeveelheid nieuwe beschrijvingen toegevoegd aan DOV. Om ervoor te zorgen dat de kwaliteit van de beschrijvingen in DOV voldoende hoog blijft werd daarom van start gegaan met een jaarlijkse evaluatie van de lithologische beschrijvingen in DOV.

De eerste evaluatie en communicatie hieromtrent gebeurde in september 2020. De laatste evaluatie werd uitgevoerd in april 2021. Deze toont aan dat de gemiddelde score van de vrije lithologische beschrijvingen toegevoegd sinds 2017 (12 722 beschrijvingen) 5.14/10 bedraagt. Dit is iets minder dan de globale gemiddelde score voor alle beschrijvingen in DOV. 42 % van de beschrijvingen sinds 2017 heeft een slechte kwaliteit, 35 % een matige kwaliteit, 16 % een goede kwaliteit en 8 % een zeer goede kwaliteit. T.o.v. alle beschrijvingen in DOV werden er sinds 2017 dus meer beschrijvingen met een matige kwaliteit en minder met een goede tot zeer goede kwaliteit toegevoegd. De lagere kwaliteit is voornamelijk te wijten aan het lager detailniveau (minder secundaire kenmerken beschreven) en het lager aantal beschreven intervallen per boring.

 
Kansdichtheidsplot met de verdeling van de scores voor vrije beschrijvingen in DOV toegevoegd sinds 2017, situatie april 2021.

Een analyse van de evolutie van de score per jaar leert dat de kwaliteit van vrije beschrijvingen in 2020 reeds lichtjes gestegen is en 2021 (tot april) sterk gestegen is met voor 75% van de beschrijvingen minstens een matige kwaliteit. Voor bedrijven die zowel in 2020 als in 2021 reeds beschrijvingen toevoegden in DOV, is er voor 71 % van die bedrijven een mediane toename van de kwaliteit van de beschrijvingen. 

Evolutie per jaar van de score van vrije beschrijvingen in DOV toegevoegd sinds 2017, situatie april 2021.
Onder rode lijn = slecht, tussen rood en oranje = matig, tussen oranje en groen = goed, boven groene lijn = zeer goed.

Boringen worden voor allerlei verschillende doelen uitgevoerd. Niet voor elk doel wordt de doorboorde ondergrond even nauwkeurig bekeken en beschreven. Een analyse van de score per doel toont dat de kwaliteit van vrije lithologische beschrijvingen het hoogst is voor boringen uitgevoerd voor geologisch of geotechnisch onderzoek. Hierbij is men specifiek geïnteresseerd in de karakteristieken van de ondergrond en mag een hoge kwaliteit van de beschrijving verwacht worden. Het grootste aandeel vrije beschrijvingen met een slechte kwaliteit worden toegevoegd voor boringen uitgevoerd met als doel geothermie. 

Verdeling van de score per doel van de boring van vrije beschrijvingen in DOV toegevoegd sinds 2017, situatie april 2021.
Onder rode lijn = slecht, tussen rood en oranje = matig, tussen oranje en groen = goed, boven groene lijn = zeer goed.

Naast vrije lithologische beschrijvingen worden er ook gecodeerde lithologieën toegevoegd in DOV. De kwaliteit van de gecodeerde lithologieën toegevoegd in DOV sinds 2017 (situatie juni 2021; totaal: 6 378) is beduidend hoger dan de kwaliteit van de vrije lithologische beschrijvingen, met een gemiddelde score van 7.5/10. 87 % van die gecodeerde lithologieën heeft een goede tot zeer goede kwaliteit. Dit verschil in kwaliteit is hoofdzakelijk te verklaren door het feit dat gecodeerde lithologieën bijna uitsluitend werden toegevoegd voor boringen met als doel geotechnisch onderzoek. Ook voor vrije beschrijvingen zijn dit de beschrijvingen met een zeer goede kwaliteit.

Verdeling van de score van gecodeerde beschrijvingen in DOV toegevoegd sinds 2017, situatie juni 2021.

Samenvatting

•De huidige gemiddelde score van alle vrije eDOV beschrijvingen (obv 17.957 beschrijvingen) is 5.1/10 = slecht tot matig. Dit willen we optrekken naar matig tot goed. De stijging is einde 2020 - begin 2021 reeds ingezet.

•Er is een grote variatie tussen de verschillende bedrijven en verschillende doelen waarvoor boringen worden uitgevoerd, maar er zijn dus ook een groot aantal bedrijven reeds op de goede weg.

•Deze analyse zal jaarlijks uitgevoerd worden, zodat hopelijk een stijging geobserveerd kan worden in de kwaliteit van beschrijvingen.

•Score wordt publiek in DOV verwerkt, bv. op de standaard DOV boorrapporten.

•Uitvoeren van goede beschrijvingen is ook een meerwaarde voor boorbedrijven zelf alsook voor andere gebruikers, via betere modelleerresultaten en voorspellingen over de samenstelling van de ondergrond.